Orgaandonatie: belangrijke wijziging vanaf 1 juli 2020

De huidige “verklaring van de wilsuitdrukking inzake wegneming en transplantatie van organen na overlijden” of "orgaandonatie" verdwijnt. In de plaats komt de “verklaring van donatie van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden”.

Wat is orgaandonatie?

Organen en weefsels die in aanmerking komen voor transplantatie, kunnen worden weggenomen na overlijden bij iedereen die zijn woonplaats in België heeft.
Je kan uitdrukkelijk instemmen met, of verzet aantekenen tegen het wegnemen van organen en weefsels via het formulier 'verklaring van wil betreffende de wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden'.

Familieleden kunnen jouw keuze na je overlijden niet meer verhinderen. Als er geen wilsbeschikking is, kan de familie in eerste graad nog verzet aantekenen tegen het wegnemen van de organen. Breng hen hier dus zeker van op de hoogte, zo vermijd je dat jouw nabestaanden een emotionele beslissing moeten nemen in jouw plaats.

Volgens de wet van 13 juni 1986 betreffende orgaandonatie is iedereen die in het bevolkingsregister is ingeschreven een potentiële donor, tenzij de persoon in kwestie zich daartegen verzet heeft. In het verleden voorzag de wilsverklaring uitsluitend in de mogelijkheid om zich expliciet ‘akkoord te verklaren met’ of ‘zich te verzetten tegen’ orgaandonatie. Door de evolutie van de wetenschap en de medische praktijk kwam de keuze ‘voor of tegen orgaandonatie’ eigenlijk niet langer tegemoet aan de huidige realiteit.

Belangrijke aanpassing op 1 juli 2020

Vanaf 1 juli 2020 zullen de keuzemogelijkheden veel ruimer zijn dan 'voor of tegen'. Je zal voortaan vier beslissingen met betrekking tot de donatie van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden kunnen vastleggen:

- Orgaandonatie voor transplantatie: organen van een donor na overlijden wegnemen. Weggenomen organen worden alleen gebruikt voor transplantatie bij mensen die hierop wachten.

- Donatie van menselijk lichaamsmateriaal voor transplantatie: weefsels en cellen van een donor na zijn overlijden wegnemen. Weggenomen weefsels worden alleen gebruikt voor transplantatie bij mensen die hierop wachten.

- Donatie van menselijk lichaamsmateriaal voor de vervaardiging van geneesmiddelen: het lichaamsmateriaal van een donor na overlijden wegnemen om geneesmiddelen te maken.

- Donatie van menselijk lichaamsmateriaal voor onderzoek: lichaamsmateriaal dat na overlijden bij een donor wordt weggenomen voor wetenschappelijk onderzoek. 
  Opmerking: dit soort donatie is verschillend van het afstaan van het lichaam voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs dat wordt beheerd door faculteiten geneeskunde.

Tussen 2 juni en 1 juli 2020 is er sprake van een overgangsperiode en kan je de ‘nieuwe’ wilsverklaring reeds laten registreren.

Hoe?

  • Vanaf 1 juli 2020 kan je jouw verklaring online registreren via de website mijngezondheid.be. Dit is de snelste en makkelijkste manier.
  • Je kan je wil ook laten registreren bij je huisdokter.
  • Je kan deze verklaring invullen en afgeven in het gemeentehuis. Je maakt hiervoor eerst een afspraak met een van onze medewerkers via burgerzaken@berlaar.be of telefonisch via 03 410 19 00.
    Let op: minderjarigen en personen die niet in staat zijn om hun wil zelfstandig uit te drukken, moeten zich altijd naar het gemeentehuis begeven (op afspraak).

 Je verklaring wordt toegevoegd aan een centrale databank waar de betrokken zorgverleners toegang toe hebben.

Wie kan een verklaring afleggen?

  • Personen van Belgische of vreemde nationaliteit die in het bevolkingsregister zijn ingeschreven.
  • Vreemdelingen die meer dan zes maanden in het vreemdelingenregister zijn ingeschreven.

Een minderjarige kan zelf geen verzet aantekenen. Een van de ouders of de voogd van de minderjarige kan wel verzet uiten. Zodra de minderjarige de leeftijd van achttien jaar bereikt heeft, vervalt de keuze automatisch. Hij moet dan zelf opnieuw een verklaring laten registeren.

Wetenschappelijk onderzoek

Je kan je lichaam na overlijden ook ter beschikking stellen voor wetenschappelijk onderzoek. Dat kan via een eigenhandig geschreven, gedateerd en ondertekend testament. In de praktijk gebeurt dit met een document van de wetenschappelijke universitaire instelling naar keuze.

Meer weten?

www.leif.be

www.mijngezondheid.be

Deze actie draagt bij tot het realiseren van volgende SDG's:

Gepubliceerd op 16/06/2020